Zasiłek wyrównawczy

Posted on 23 września, 2009 by Anna Wroniszewska

Zasiłek wyrównawczy jest jednym ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, które ma wspomóc osoby w trudnej sytuacji na rynku pracy. Jego celem jest wsparcie i ochrona pracownika, który znalazł się w sytuacji, gdy jego sprawność do pracy jest zmniejszona w wyniku choroby. Zasiłek jest więc równy różnicy między przeciętnym wynagrodzeniem za rok kalendarzowy, który miał miejsce przed rehabilitacją, a sumą wypłat otrzymywanych za pracę z obniżonym wynagrodzeniem.

Potrzebne dokumenty

Gdy zasiłek wypłaca ZUS, do jego wypłaty konieczne jest dostarczenie zaświadczenia płatnika składek, które wystawione zostaje na druku ZUS Z-3. Natomiast o tym czy potrzebna jest rehabilitacja zawodowej decyduje lekarz w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy bądź też lekarz orzecznik ZUS.

Komu przysługuje zasiłek wyrównawczy?

Zasiłek wyrównawczy „ przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, wykonującemu pracę: 1) w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej, 2) u pracodawcy na wyodrębnionym stanowisku pracy, dostosowanym do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy”[1]. Dzieje się tak oczywiście tylko i wyłącznie wtedy, gdy miesięczne wynagrodzenie osiągane podczas rehabilitacji jest niższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Gdy rehabilitacja zawodowa okazuje się konieczna w wyniku wypadku przy pracy lub z powodu choroby zawodowej, pracownik ma prawo do zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia wypadkowego. We wszystkich innych przypadkach przyznawany jest z ubezpieczenia chorobowego.

Kiedy nie przysługuje zasiłek wyrównawczy?

Zgodnie z artykułem 25 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa „zasiłek wyrównawczy nie przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, uprawnionemu do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy”. [2] Nie jest ponadto przydzielany w przypadku, gdy:

ubezpieczony, będąc pod wpływem środków odurzających, alkoholu lub substancji psychotropowych, przyczynił się w dużym stopniu do spowodowania wypadku,
jedynym powodem wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, które zostało spowodowane umyślnie lub na skutek rażącego niedbalstwa,
ubezpieczony odmówił bez uzasadnionej przyczyny poddania się badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych lub uniemożliwił przeprowadzenie takiego badania.

Rehabilitacja zawodowa

Jest przeprowadzana za pełną zgodą pracownika. Osobie, która została poddana tego typu rehabilitacji, wypłacany jest zasiłek wyrównawczy. Za wypłaty , finansowane przez ZUS, odpowiedzialny jest zakład pracy bądź też międzyzakładowy ośrodek rehabilitacji zawodowej. Istnieją trzy grupy pracowników, którzy mogą być poddani rehabilitacji zawodowej:

zagrożeni chorobą zawodową i wymagający jednocześnie przekwalifikowania,
zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, jeżeli stan ich zdrowia wymaga zmiany rodzaju pracy,
ludzie, którzy wskutek wypadku lub dłuższej choroby utracili czasowo zdolność do pracy i wymagają adaptacji do pracy.

Kiedy ustaje zasiłek wyrównawczy?

Zasiłek wyrównawczy przestaje być wypłacany z dniem zakończenia rehabilitacji zawodowej i przesunięcia do innej pracy. Ma to miejsce nie później niż po 2 latach od dnia, w którym ubezpieczony rozpoczął rehabilitację. Ustaje również gdy rehabilitacja stała się bezcelowa, ze względu na stan zdrowia pracownika.

Zasiłek wyrównawczy dla kobiet w ciąży

Zasiłek wyrównawczy przysługuje również pracownicy , jeżeli w czasie ciąży lub w okresie karmienia dziecka wykonuje pracę szkodliwą i uciążliwą dla zdrowia kobiet w stanie błogosławionym. Pracodawca ma obowiązek przenieść kobietę do innej pracy i jednocześnie zrekompensować ewentualne straty finansowe wypłacając dodatek wyrównawczy.

Źródła prawa

Akty prawne poruszające kwestię zasiłku wyrównawczego to:

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 1974 r. w sprawie warunków odbywania rehabilitacji zawodowej uprawniających do zasiłku wyrównawczego oraz szczegółowych zasad przyznawania tego zasiłku