Renta socjalna

Posted on 22 września, 2009 by Anna Wroniszewska

Rentę socjalną mogą uzyskać osoby, którym nie udało się zdobyć prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a są niepełnosprawne i ze względu na to, możliwość znalezienia przez nie zatrudnienia jest mocno ograniczona. Akty prawne regulujące tę kwestię to:

ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998
ustawa o rencie socjalnej z dnia 27 czerwca 2003 r.
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 grudnia 1998 r. w sprawie przyznania renty socjalnej z dnia 17 grudnia 1998 r.

Komu przysługuje renta socjalna?

Przyznawana i wypłacana jest osobie pełnoletniej przez ZUS. Osoba taka musi być całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

przed ukończeniem 18 roku życia,
w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia,
lub
w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
Renta socjalna może być przyznana na stałe w wypadku, gdy całkowita niezdolność do pracy jest trwała bądź też na czas określony, jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Kiedy nie przysługuje renta socjalna?

Świadczenie nie przysługuje osobie, która jest uprawniona do:

emerytury,
uposażenia w stanie spoczynku,
renty z tytułu niezdolności do pracy,
renty inwalidzkiej lub pobierającej świadczenie o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych,
renty strukturalnej,
zasiłku przedemerytalnego
świadczenia przedemerytalnego, i jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych większej niż 5 ha przeliczeniowych.

Ponadto, jeśli krzyżuje się uprawnienie do renty socjalnej i rodzinnej, to renta socjalna nie przysługuje, jeżeli kwota renty rodzinnej przekracza 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Ile?

Renta socjalna równa się 84% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Jest opodatkowana, co oznacza, że osoby ją pobierające mają możliwość korzystania z ulg podatkowych. W sytuacji, gdy zbiegają się uprawnienia do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej kwota tej pierwszej jest obniżana na tyle, aby suma obu świadczeń nie była wyższa od 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Jednocześnie kwota obniżonej renty socjalnej nie może być niższa niż 10% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Zawieszenie renty

Prawo do renty socjalnej podlega zawieszeniu, gdy dana osoba osiąga przychody z tytułu działalności, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Za tego typu aktywność uważa się:

zatrudnienie,
służbę
inną pracę zarobkową
prowadzenie działalności pozarolniczej
Przychodem natomiast mogą być:
zasiłek chorobowy,
zasiłek macierzyński
zasiłek opiekuńczy
wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy,
kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego,
zasiłek wyrównawczy
dodatek wyrównawczy

Prawo do renty socjalnej ulega ponadto zawieszeniu gdy dana osoba ma dochody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, które podlegają opodatkowaniu. Wypłaty renty zawieszane są za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody w łącznej kwocie wyższej niż 30% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy. Pobierający rentę socjalną lub jego przedstawiciel ustawowy ma obowiązek natychmiast zawiadomić ZUS o zaistnieniu sytuacji, w której renta powinna być zawieszona.

Anna Wroniszewska