Konstrukcja domów szkieletowych, kanadyjskich
Rozważając technologię, w której chcemy zbudować nasz dom, pod uwagę bierzemy przede wszystkim koszty budowy, koszty eksploatacji, trwałość konstrukcji i panujące trendy. Bardzo korzystnie, biorąc pod uwagę powyższe kryteria, prezentuje się technologia domów szkieletowych z drewna, zwana popularnie kanadyjską.
Jest ona coraz bardziej popularną technologią w polskim budownictwie, pomimo sceptycznej opinii o trwałości, jakości drewna i jakości wykonawstwa. Jednakże miejmy na uwadze fakt, iż w krajach wysokorozwiniętych, jest ona podstawową technologią wznoszenia budynków, tak jednorodzinnych, jak i wielorodzinnych.
Konstrukcja fundamentów
Budynki o konstrukcji szkieletowej, drewnianej, posadawiane są na tradycyjnych fundamentach, ławach, a także na płycie fundamentowej.
Producenci domów wymagają wykonania fundamentu przez inwestora, pamiętajmy jednak, że optymalnym rozwiązaniem jest wykonanie fundamentu bezpośrednio przez wykonawcę domu, unikniemy wtedy zbędnych nieporozumień. Na fundamencie, wykonuje się izolacje przeciwwilgociowe.
Konstrukcja ścian
Na założonej na fundamencie izolacji przeciwwilgociowej, poziomej, montowana jest belka podwalinowa. Ściany nośne, jak i działowe, od góry wieńczą poziome elementy zwane oczepami. Ściany zewnętrze wykonywane są najczęściej z elementów o przekroju 38mm*140mm i składają się z warstw (od zewnątrz):
- wyprawa elewacyjna – tynk cienkowarstwowy na styropianie ryflowanym, jako dodatkowe ocieplenie; można również zastosować siding lub oblicówkę drewnianą, kamienną, ceramiczną, w zależności od dostępności środków finansowych i upodobań,
- wiatroizolacja, montowana zszywkami do poszycia, a taśmą klejącą na zakładach,
- poszycie zewnętrze ścian, w tym usztywniające z płyt OSB, sklejki wodoodpornej lub płyt włóknowo – gipsowych,
- pomiędzy słupkami szkieletu wypełnienie z wełny mineralnej,
- szczelnie ułożona, mocowana zszywkami do elementów konstrukcji, okalająca cały budynek od wewnątrz, układana na zakłady i połączona z wiatroizolacją izolacja paroszczelna (opóźniacz pary i wiatroizolacja to najważniejsze zabezpieczenia budynku przed wilgocią w omawianej technologii, decydują o trwałości konstrukcji),
- tynki wewnętrzne, najczęściej z płyt g.-k.
Ściany działowe wykonywane są podobnie. Pomiędzy słupki szkieletu o przekroju 38mm*89mm układane jest wypełnienie akustyczne z wełny mineralnej o gęstości 80-120 kg/m3, dodatkowo, pomieszczenia można wygłuszyć stosując podwójne ich poszycie płytami g.-k. Podwójne poszycie ściany działowej o gr. szkieletu 125 mm powoduje również zwiększenie odporności ogniowej takiej przegrody do 2 h (standardowa ścianka z poszyciem pojedynczym o grubości 75 mm – 30 min). Pod montaż wiszących mebli kuchennych czy łazienkowych, należy przewidzieć wzmocnienia w ścianach, na wysokości przewidzianego montażu).
Konstrukcja stropów
Stropy międzykondygnacyjne są wykonywane z belek drewnianych o przekroju 38mm*185mm, układanych w rozstawie do 600 mm. Belki są mocowane, w zależności od konstrukcji ścian, na oczepach (konstrukcja platformowa) lub poprzecznej belce montowanej do słupków (konstrukcja balonowa, w której elementy ścienne są ciągłe na całej wysokości konstrukcji). Jako elementy nośne stropów można również stosować prefabrykowane belki dwuteowe, drewniane. Płyty poszycia stropów (OSB, sklejkę wodoodporną lub płyty wiórowo – gipsowe) należy zabezpieczyć przed skrzypieniem poprzez odizolowanie ich od belek podkładkami filcowymi, korkowymi lub pianką poliuretanową. Przy większych rozpiętościach stropów, stosowane są także wzmocnienia w postaci belek stalowych, najczęściej dwuteowych. Przestrzeń pomiędzy belkami stropowymi izoluje się akustycznie poprzez ułożenie warstwy wełny mineralnej lub szklanej, grubości ok. 15cm.
Konstrukcja dachowa
Najczęściej stosowanymi rozwiązaniami konstrukcji dachu w budynkach szkieletowych drewnianych są konstrukcje krokwiowe, jętkowo – krokwiowe i płatwiowo – krokwiowe. Stosowane są również prefabrykowane wiązary dachowe, które dostarczane są na plac budowy jako gotowe elementy, montowane przy użyciu dźwigu. W swojej konstrukcji nie różnią się od konstrukcji dachowych stosowanych w tradycyjnym budownictwie murowanym. Jako pokrycie dachu stosuje się gonty, blachę, dachówkę lub pokrycia naturalne. Układ warstw dachu w szkielecie drewnianym zwykle składa się z:
- pokrycia dachowego, układanego, w zależności od jego typu, na deskowaniu pełnym, łatach lub łatach i kontrłatach mocowanych poziomo poprzecznie do krokwi (kontrłaty wzdłuż krokwi); rozstaw łat zależny od specyfikacji pokrycia,
- wiatroizolacji,
- elementów nośnych – krokwi,
- wypełnienia przestrzeni pomiędzy krokwiami izolacją termiczną, wełną mineralną, szklaną itp., obecnie, w związku z korzyściami związanymi z ograniczeniem zużycia energii, a tym samym ograniczeniem kosztów, izolację połaci dachowej stanowi np. wełna o grubości nawet do 30 cm, z min. 20 mm pustką powietrzną od strony zewnętrznej,
- paraizolacji, koniecznie szczelnie ułożonej za zakłady i łączonej folią samoprzylepną,
- rusztu z łat wys. 50 mm,
- kolejnej warstwy ocieplenia pomiędzy łatami,
- rusztu z łat drewnianych lub profili stalowych,
- suchego tynku z płyt g.-k.
O możliwości efektywnego ocieplenia połaci dachowej decyduje wysokość krokwi, warto zainwestować w wyższy ich wymiar na początku budowy, co pozwoli na zastosowanie w przestrzeni między krokwiowej grubszej warstwy izolacji cieplnej.
Instalacje wewnętrzne
Instalacja elektryczna w kanadyjczyku powinna być zaprojektowana z uwzględnieniem wyższych obciążeń, w stosunku do tradycyjnych technologii murowanych. Konieczne jest stosowanie specjalnych puszek do suchych zabudów. Instalacje wod. – kan., ze względu na ich większe średnice przewodów, często wymagają prowadzenia w specjalnie wykonanych zabudowach, część przewodów o mniejszych średnicach przeprowadza się poprzez słupki ścienne. Instalacji wodnych nie należy prowadzić w ścianach zewnętrznych. Miejsca montażu baterii wodnych powinny posiadać stabilne wzmocnienia w ścianach. Instalacja centralnego ogrzewania może opierać się na dowolnych rozwiązanich. Stosuje się zarówno kotły węglowe, kotły na drewno, pellet, gaz, olej, pompy ciepła, współpracujące z instalacjami ogrzewania podłogowego, ściennego, konwekcyjnego, stosować możemy również komiki z płaszczem wodnym czy kominki z zastosowaniem dystrybucji ciepłego powietrza. Projekt budowlany domu powinien przewidywać i określać zastosowanie konkretnego rozwiązania, dobranego i popartego obliczeniami projektowymi.
t. 1 Ryan Attribution-ShareAlike License
fot. 2 Ryan Attribution-ShareAlike License
fot. 3 Steve Ryan Attribution-ShareAlike License
fot. 4 Jeremy Levine Attribution License
fot. 5 Ryan Attribution-ShareAlike License
inż. Paweł Bydliński
4 komentarze