Macierzanka piaskowa

Posted on 2 grudnia, 2009 by Małgorzata Przybyłowicz

Macierzanka

Macierzanka, często mylona z tymiankiem, jest zarówno popularnym ziołem stosowanym w medycynie naturalnej, jak również przyprawą kuchenną oraz rośliną ozdobną.

Skład i działanie macierzanki

W składzie macierzanki piaskowej (Thymus serpyllum) wyróżnić można olejek eteryczny (między innymi z tymolem), flawonoidy, garbniki, substancje gorzkie, witaminę C i kwasy organiczne. Wyciągi z zioła wykazują więc działanie:

przeciwzapalne
przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
wykrztuśne
wiatropędne
ściągające
rozkurczowe
rozgrzewające
pobudzające wydzielanie soku żołądkowego
łagodnie moczopędne

Macierzanka – wygląd i występowanie

Macierzanka piaskowa jest rośliną wieloletnią z rodziny jasnotowatych. Rośnie pospolicie w strefie umiarkowanej w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Polsce spotkać ją można na niżu, gdzie porasta nasłonecznione miejsca na polanach, nieużytkach oraz w lasach brzozowych i sosnowych. Warto wiedzieć, że macierzanka to rodzaj roślin, do którego zalicza się między innymi macierzankę piaskową i popularny tymianek.

Macierzanka piaskowa jest niewielką krzewinką, której łodygi, pełzające lub wznoszące się, osiągają długość do 30 cm. Roślina tworzy zwarte darnie z drobnymi, różowoliliowymi kwiatami, zebranymi na szczycie łodygi. Niewielkie liście są okrągłe, z gładkimi brzegami. Macierzanka, chętnie uprawiana w ogrodach, jest rośliną nektarodajną.

Surowiec leczniczy

Surowcem leczniczym jest ziele macierzanki, który należy zbierać w czasie kwitnienia (czerwiec-wrzesień). Ziele suszymy, wieszając w ciemnym i przewiewnym miejscu. Macierzanka jest również stosowana w kuchni jako przyprawa.

Zastosowanie wewnętrzne macierzanki

Macierzanka przynosi ulgę w dolegliwościach układu pokarmowego – przy biegunce, wzdęciach, niestrawności, nieżytach żołądka i jelit. Stosowana jest przy przeziębieniu i zapaleniu oskrzeli jako środek rozgrzewający i wykrztuśny. Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, łagodząc bóle menstruacyjne. Wspomaga leczenie zapalenia pęcherza i dróg moczowych.

Zastosowanie zewnętrzne macierzanki

Zioło stosowane w postaci nasiadówek pomocne jest w leczeniu stanów zapalnych pochwy i sromu, natomiast w postaci płukanek – gardła, jamy ustnej i dziąseł. Przynosi ulgę przy oparzeniach, skaleczeniach i ukąszeniach. Kąpiele z macierzanką działają natomiast rozgrzewająco i uspokajająco.

Macierzanka w kosmetyce

Macierzankę znajdziemy w płynach do higieny intymnej oraz tonikach antybakteryjnych do cery trądzikowej.

Napar z macierzanki

Łyżkę suszonego ziela zalewamy szklanką wrzątku i parzymy pod przykryciem 10-15 minut. ½ szklanki naparu pijemy 2 razy dziennie. Do użytku zewnętrznego można przyrządzić silniejszy napar – 2-3 łyżki surowca na szklankę wody.

Olej macierzankowy

2 łyżki surowca zalewamy 2 szklankami podgrzanej oliwy z oliwek i odstawiamy na tydzień. Przefiltrowany olej stosujemy doustnie 2 razy dziennie po 1-2 łyżki.