Dziurawiec zwyczajny

Posted on 6 lutego, 2009 by Patrycja Bydlińska

„Od czasów starożytnych dziurawiec ma opinię pomagającego chronić przed złymi duchami, ale w ostatnim czasie udowodniono, że jest skuteczny w przypadku powszechnych depresji, które szerzą się w naszym społeczeństwie. Od XVII wieku zielarze stosowali dziurawiec w tym celu, ale jego medyczne zastosowanie do gojenia ran, jako środek moczopędny i przy uciskach nerwów, na przykład w przypadku rwy kulszowej, datuje się od czasów Galena i Hipokratesa.”

„Kolorowa dieta” David Heber, Suzan Bowerman

Ziele dziurawca zawiera olejki lotne, garbniki, flawonoidy i hiperycynę (hyperycynynę) – czerwony barwnik, najważniejszy, leczniczy składnik ziela, działający uspokajająco.

Dziurawiec – opis

Dziurawiec jest byliną o żółtych kwiatach, sięgającą 30-60 cm wysokości. Ma sztywno wznoszącą się łodygę rozgałęzioną w górnej części rośliny. Liście dziurawca zawierają zbiorniczki z olejkami lotnymi. Mają elipsowaty, zaostrzony kształt i gładkie krawędzie.

Dziurawiec – kwitnienie

Dziurawiec kwitnie od czerwca do września.

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)
Jest to wieloletnia bylina dorastająca do wysokości 50 cm, którą można spotkać na wielu łąkach i skrajach lasów. Żółte kwiaty nie przekraczają zwykle średnicy 1 cm, jednak cała roślina w okresie kwitnienia przypadającego na maj i czerwiec wydaje ich kilkaset.”

„Działkowiec” 7/08 mgr Tomasz Trelka

Występowanie dziurawca

Ziele występuje prawie w całej Europie. Spotykany jest również w Ameryce Północnej, w zachodniej Azji i Afryce północnej.

Dziurawiec jest bardzo popularnym ziołem, nie wymagającym specjalnych warunków glebowych. Rośnie dobrze nawet na ubogich glebach. Występuje często przy przydrożach, w zaroślach, na łąkach i polanach.

Dziurawiec – zastosowanie kulinarne

Młode liście dziurawca mają lekko ostry smak. Można je dodawać do sałatek.

Herbatka z dziurawca
„Regularne picie herbatki z dziurawca (lub mieszanej z innymi ziołami) pobudza wydzielanie żółci i reguluje krążenie. Herbatka pita przez dłuższy czas może łagodzić objawy depresji.”

„Domowe leki ziołowe” Anne Iburg

Działanie lecznicze dziurawca

Dziurawiec działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, przeciwskurczowo, przeciwbakteryjnie, żółciopędnie i ściągająco. Ma właściwości regenerujące i wzmacniające system nerwowy.

Dziurawiec reguluje poziom serotoniny w organizmie, co jest odczuwalne jako poprawa samopoczucia. Mechanizm działania hyperycyny, zawartej w dziurawcu, polega na hamowaniu wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Niedobór serotoniny jest jedną z podstawowych przyczyn złego samopoczucia i stanów depresji. Niezwykła skuteczność działania antydepresyjnego hyperycyny została potwierdzona klinicznie.

Dziurawiec pobudza wydzielanie żółci i działa regulująco na krążenie. Wzmacnia układ nerwowy i jest pomocny zwłaszcza w okresie menopauzy. Wyciąg z dziurawca stosuje się w stanach lękowych, bezsenności, drażliwości, przygnębieniu i napięciu przedmiesiączkowym. Regularne zażywanie dziurawca łagodzi objawy depresji. Działanie antydepresyjne zauważalne jest po 4 tygodniach stosowania.

„Kiedyś uważano, że składnikiem aktywnym jest hiperycyna, lecz obecnie istnieją dowody, że może to być inna grupa związków: hyperforinów.”

„Kolorowa dieta” David Heber, Suzan Bowerman

Hiperycyna odpowiedzialna za antydepresyjne działanie dziurawca, nie rozpuszcza się w wodzie, w związku z czym nie jest obecna w naparach i odwarach z dziurawca (wyciągach wodnych). Właściwości uspokajające i antydepresyjne mają preparaty sporządzone na bazie alkoholowego wyciągu z dziurawca.

Wyciąg z dziurawca jest skutecznym, dobrze tolerowanym lekiem, stosowanym z powodzeniem w terapii depresji. Wykorzystanie fitoterapii w leczeniu stanów depresji z zastosowaniem ziela dziurawca znacznie rzadziej powoduje wystąpienie skutków ubocznych w porównaniu z leczeniem farmakologicznym.

„Dziurawiec zwyczajny zasłynął jako naturalny środek przeciwdepresyjny (stosowany raczej w przypadku depresji sytuacyjnych niż klinicznych). W latach 90. w kilku badaniach potwierdzono ten fakt, który był już dobrze znany zielarzom. W metaanalizie 23 randomizowanych badań ekstraktu z dziurawca zwyczajnego z udziałem 1757 pacjentów z depresją kliniczną wykazano, że zioło to działa o wiele lepiej niż placebo i że jego skuteczność można porównać ze standardowymi lekami przeciwdepresyjnymi.”

„Menopauza bez leków” dr Linda Ojeda

Herbatka z dziurawca przeciw nadciśnieniu

Składniki:

• 1 łyżeczka melisy
• 1 łyżeczka nasion ostropestu plamistego
• 1 łyżeczka ziela przetacznika
• 2 łyżeczki ziela dziurawca

Zioła mieszamy, zalewamy 2 filiżankami wrzątku i parzymy pod przykryciem 15 minut. Napar można osłodzić 1 łyżeczką miodu.

Dawkowanie: 2 – 3 filiżanki dziennie.

Herbatka z dziurawca w zaburzeniach trawienia

2 łyżki suszonych ziół zalewamy filiżanką wrzątku i parzymy pod przykryciem przez 10 minut.

½ naparu z ziela dziurawca należy pić 2-3 razy dziennie przed posiłkami.

Olej z dziurawca

Olej z dziurawca stosowany jest zewnętrznie w chorobach reumatycznych, oparzeniach słonecznych, a także jako środek łagodzący ból przy skręceniach i zwichnięciach stawów jak również siniakach i opryszczce.

3 garście świeżych kwiatów dziurawca ucieramy w moździerzu. Papkę przekładamy do słoika, zalewamy 2 szklankami oleju słonecznikowego i odstawiamy na 6 tygodni w nasłonecznione miejsce, od czasu do czasu wstrząsając. Następnie przesączamy olej przez gazę, dokładnie wyciskając zioła.

Uwaga:
Przy stosowaniu dziurawca nie wolno korzystać z solarium i kąpieli słonecznych. Dziurawiec może zwiększać wrażliwość na promieniowanie nadfioletowe. Powoduje uczulenie na promienie słoneczne i zwiększa ryzyko oparzeń słonecznych.

Dziurawiec „przy stosowaniu wewnętrznym może spowodować zapalenie skóry (uczulenie na promieniowanie słoneczne). Zapalne stany skóry może również wywołać kontakt z żywymi roślinami podczas ścinania lub zrywania.

„Atlas ziół” Emilia Grzędzicka

Dziurawiec – przeciwwskazania

Preparaty z hiperycyną (alkoholowym wyciągiem z dziurawca) nie powinny być podawane dzieciom, chorym z uszkodzeniem wątroby i kobietom w ciąży.

Wyciąg z dziurawca może zmniejszać skuteczność terapeutyczną niektórych leków.

Preparatów z hiperycyną nie należy przyjmować jednocześnie z doustnymi środkami antykoncepcyjnymi, lekami przeciwdepresyjnymi i przeciwmigrenowymi.

Dziurawiec – przydatne linki:

• Dziurawiec w leczeniu depresji
• Ziele dziurawca w leczeniu depresji
• Olej z kwiatów dziurawca – Oleum Hyperici (Johanniskrautöl) i ziele dziurawca – Herba Hyperici w fitoterapii
• Lecznicza nalewka z dziurawca

fot. http://www.flickr.com/photos/13910409@N05/2558543847 Attribution License

Patrycja Błoch

• Tweet
• Pin It