Alimenty w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym

Posted on 29 września, 2009 by Anna Wroniszewska

W świetle polskiego prawa rodzice są zobowiązani do dostarczania środków utrzymania i wychowania dziecka. Obowiązek ten ciąży na nich do chwili, aż potomstwo nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Sam fakt przyznania świadczenia jak i jego wysokość zależą od potrzeb dziecka, a także możliwości finansowych rodzicieli.

Dochody i potrzeby dziecka

Dziecko może uzyskać dochody z takich źródeł jak własna praca zarobkowa, odszkodowanie, dzierżawa, najem, renta inwalidzka, czy też renta rodzinna. Jednakże w sytuacji, gdy nie jest ono w stanie zaspokoić samodzielnie swoich potrzeb, rodzice są zobowiązani do pomocy finansowej, w zależności od wieku czy też stanu zdrowia potomstwa. Pośród usprawiedliwionych potrzeb dziecka należy wymienić:

wyżywienie
mieszkanie
środki wychowania, higieny osobistej oraz kształcenia ogólne bądź zawodowe
leczenie
odzież
wydatki na rozrywkę, wypoczynek oraz kulturę

Możliwości zarobkowe rodziców

Możliwości zarobkowe rodziców są jednym z głównych czynników decydujących o tym, czy alimenty zostaną przydzielone, czy też nie oraz w jakim zakresie. Na owe możliwości spełnienia obowiązku alimentacyjnego składają się kwoty pochodzące z:

wynagrodzenia za pracę zarobkową
premii oraz dodatków do wynagrodzenia
akcji gromadzonych na funduszach bankowych oraz odsetek z nich pochodzących
renty bądź emerytury
innych dochodów, jak na przykład wynajem mieszkania

Nowelizacja ustawy

13 czerwca 2009 roku do Kodeksu Rodzinnego została wprowadzona nowelizacja. Od tej daty paragraf 3 artykuły 133 mówi, iż „ rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się”. [1] Dość poważnym skutkiem zmian w ustawie jest fakt, że rodzic, który uważa że jego dorosłe dziecko powinno stać się samodzielne i ma ku temu możliwości, może złożyć powództwo o zniesienie alimentów i tym samym odciążyć swój budżet.

Roszczenia pieniężne względem ojca dziecka

Matka dziecka może ubiegać się o uzyskanie od ojca swojego dziecka alimentów związanych z porodem. Roszczenia takie przysługują jej nawet w sytuacji, gdy nie jest związana z partnerem węzłem małżeńskim. Ponadto kobieta może żądać od mężczyzny środków na utrzymanie przez 3 miesiące trwania stanu błogosławionego. Należy przy tym pamiętać, że czas ten bywa przedłużony ze względu na chorobę matki, bądź też komplikacje poporodowe. Obowiązkiem ojca dziecka jest częściowe poniesienie kosztów związanych z ciążą i narodzinami, a więc wydatków poniesionych na rzecz:

leczenia
odżywiania
zakupów związanych z ciążą i porodem
dojazdów do lekarza / szpitala

Kobieta może domagać się tego typu rekompensat finansowych tylko w sytuacji, gdy ustalono ojcostwo dziecka lub też, gdy mężczyzna uznał dziecko za swoje. Przepisy te
dotyczą również przy narodzinach martwego dziecka.

Alimenty po rozwodzie

W określonych okolicznościach okolicznościach, rozwiedzeni partnerzy mogą żądać od siebie alimentów. Obowiązek wypłacania alimentów dotyczy małżonka, który został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Natomiast małżonek, który nie został uznany za winnego ma prawo żądać alimentów, jeśli jego sytuacja materialna tego wymaga. Zakres alimentów uzależnia się od potrzeb uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego. a trwa 5 lat, zaczynając od daty uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Alimenty są również przydzielane na dziecko, temu z rodziców, który po rozwodzie przejął nad nimi opiekę.